ភ្នំពេញ ៖ លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ រដ្ឋ មន្ដ្រីក្រសួងព័ត៌មាន មានប្រសាសន៍ នៅក្នុងពិធីសម្ពោធសៀវភៅនិយាយពី “មេដឹកនាំខ្មែរក្រហមគេចវេះពីបទប្រល័យពូជសាសន៍?” នាយប់ថ្ងៃទី២៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០១២ នៅសាលាភាសា ACE ភ្នំពេញថា តុលាការអន្ដរជាតិនៅកម្ពុជាសម្រាប់កាត់ក្ដីមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម បង្កើតឡើងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិនោះបច្ចុប្បន្នកំពុងដំណើរការកាត់ទោសមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ខ្មែរក្រហម ហើយមានមតិខ្លះបានចោទប្រកាន់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលពុំមានឆន្ទៈក្នុងការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ។
លោករដ្ឋមន្ដ្រីខៀវ កាញារីទ្ធ បានបញ្ជាក់ថា មតិចោទប្រកាន់ចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាលទាំងនេះមិនត្រឹមត្រូវទេ បើសិនជារាជរដ្ឋាភិបាលគ្មានឆន្ទៈក្នុងការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមនោះ កម្ពុជាមិនស្នើឱ្យមានជាតុលាការនេះឡើងទេ ហើយការស្នើសុំបង្កើតតុលាការអន្ដរជាតិដើម្បីកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមនេះ ត្រូវបានស្នើសុំទៅអង្គការសហប្រជាជាតិជាយូរឆ្នាំ ទើបបានសម្រេចបង្កើតតុលាការនេះឡើង។ ដូច្នេះយើងមិនអាចកំណត់ថាថ្ងៃណាបញ្ចប់ការកាត់ទោសនេះបានទេ។
លោករដ្ឋមន្ដ្រីបានជម្រាបនៅក្នុងពិធីសម្ពោធនោះថា កម្ពុជាមានច្រកចេញ៤ ដើម្បីដំណើរការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមរួមមាន ១តុលាការ នេះដំណើរការដោយមានការចូលរួមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលតែងតាំងដោយអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ, ២-បើសិនជាអង្គការសហប្រជាជាតិដកខ្លួនចេញពីតុលាការនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងស្នើសុំទៅបណ្ដា ប្រទេសជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិឱ្យផ្ដល់ចៅក្រមមកចូលរួមក្នុងតុលាការនេះ, ៣-បើសិនជាច្រកទី២ មិនបានសម្រេចរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងអញ្ជើញចៅក្រមបរទេសណាដែលមាន កិត្ដិនាមល្អចូលរួមក្នុងតុលាការនេះ ហើយទី៤-បើសិនមិនបានសម្រេចទៀតរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងបន្ដដំណើរការតុលាការនេះដោយខ្លួនឯង ។
លោករដ្ឋមន្ដ្រីមានប្រសាសន៍ថា សព្វថ្ងៃនេះយើងឃើញថាមានការអំពាវនាវឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិដកចេញពី តុលាការអន្ដរជាតិនេះ។ ប៉ុន្ដែអ្វីដែលល្អ គឺអង្គការសហប្រជាជាតិបានជួយច្រើនណាស់ ដូច្នេះហើយបានបង្ហាញពីលក្ខណៈ ស្ដង់ដារមួយគ្រប់គ្រាន់ ដែលអាចសន្និដ្ឋានបានថា ទៅថ្ងៃក្រោយតុលាការនេះយើងអាចដំណើរការដោយខ្លួនឯងបាន ។
លោករដ្ឋមន្ដ្រី ខៀវ កាញារីទ្ធ បានជម្រាបផងដែរថា ការប្រល័យពូជសាសន៍នៅកម្ពុជាក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យគឺការកាប់សម្លាប់ជាតិសាសន៍ខ្លួនឯងវាខុសពីការប្រល័យពូជសាសន៍នៅប្រទេសដទៃទៀត ដែលជាការប្រល័យពូជសាសន៍រវាងពូជសាសន៍មួយជាមួយពូជសាសន៍ដទៃទៀត ។ ដូច្នេះការបង្កើតតុលាការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ដើម្បីបំពេញទំព័រប្រវត្ដិសាស្ដ្រដែលនៅសល់របស់កម្ពុជា និងជាការរំឭកដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយកុំឱ្យស្ដាប់នូវមនោគមន៍វិជ្ជារបស់មេខ្លួនខ្លាំងពេក ហើយក៏ជាការស្វែងរកយុត្ដិធម៌ជូនជនរងគ្រោះក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យផងដែរ ។
នៅក្នុងឱកាសនោះលោករដ្ឋមន្ដ្រីក៏បានកោតសរសើរ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះស្នាដៃរបស់លោកស្រី Hellen Jawish និងលោក Tom Fawthrop ដែលបានខិតខំចងក្រងសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីប្រវត្ដិមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមក្នុងការរៀបចំជាសៀវភៅនេះឡើង ។
សៀវភៅនេះបានបញ្ជាក់ពីការលំបាកក្នុងការបង្កើតជាសាលាក្ដីខ្មែរក្រហម និងបង្ហាញពីអ្វីដែលពួកមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យចង់គេចវេះពីបទប្រល័យពូជសាសន៍ ៕ source
លោករដ្ឋមន្ដ្រីខៀវ កាញារីទ្ធ បានបញ្ជាក់ថា មតិចោទប្រកាន់ចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាលទាំងនេះមិនត្រឹមត្រូវទេ បើសិនជារាជរដ្ឋាភិបាលគ្មានឆន្ទៈក្នុងការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមនោះ កម្ពុជាមិនស្នើឱ្យមានជាតុលាការនេះឡើងទេ ហើយការស្នើសុំបង្កើតតុលាការអន្ដរជាតិដើម្បីកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមនេះ ត្រូវបានស្នើសុំទៅអង្គការសហប្រជាជាតិជាយូរឆ្នាំ ទើបបានសម្រេចបង្កើតតុលាការនេះឡើង។ ដូច្នេះយើងមិនអាចកំណត់ថាថ្ងៃណាបញ្ចប់ការកាត់ទោសនេះបានទេ។
លោករដ្ឋមន្ដ្រីបានជម្រាបនៅក្នុងពិធីសម្ពោធនោះថា កម្ពុជាមានច្រកចេញ៤ ដើម្បីដំណើរការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមរួមមាន ១តុលាការ នេះដំណើរការដោយមានការចូលរួមរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលតែងតាំងដោយអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ, ២-បើសិនជាអង្គការសហប្រជាជាតិដកខ្លួនចេញពីតុលាការនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងស្នើសុំទៅបណ្ដា ប្រទេសជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិឱ្យផ្ដល់ចៅក្រមមកចូលរួមក្នុងតុលាការនេះ, ៣-បើសិនជាច្រកទី២ មិនបានសម្រេចរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងអញ្ជើញចៅក្រមបរទេសណាដែលមាន កិត្ដិនាមល្អចូលរួមក្នុងតុលាការនេះ ហើយទី៤-បើសិនមិនបានសម្រេចទៀតរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងបន្ដដំណើរការតុលាការនេះដោយខ្លួនឯង ។
លោករដ្ឋមន្ដ្រីមានប្រសាសន៍ថា សព្វថ្ងៃនេះយើងឃើញថាមានការអំពាវនាវឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិដកចេញពី តុលាការអន្ដរជាតិនេះ។ ប៉ុន្ដែអ្វីដែលល្អ គឺអង្គការសហប្រជាជាតិបានជួយច្រើនណាស់ ដូច្នេះហើយបានបង្ហាញពីលក្ខណៈ ស្ដង់ដារមួយគ្រប់គ្រាន់ ដែលអាចសន្និដ្ឋានបានថា ទៅថ្ងៃក្រោយតុលាការនេះយើងអាចដំណើរការដោយខ្លួនឯងបាន ។
លោករដ្ឋមន្ដ្រី ខៀវ កាញារីទ្ធ បានជម្រាបផងដែរថា ការប្រល័យពូជសាសន៍នៅកម្ពុជាក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យគឺការកាប់សម្លាប់ជាតិសាសន៍ខ្លួនឯងវាខុសពីការប្រល័យពូជសាសន៍នៅប្រទេសដទៃទៀត ដែលជាការប្រល័យពូជសាសន៍រវាងពូជសាសន៍មួយជាមួយពូជសាសន៍ដទៃទៀត ។ ដូច្នេះការបង្កើតតុលាការកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ដើម្បីបំពេញទំព័រប្រវត្ដិសាស្ដ្រដែលនៅសល់របស់កម្ពុជា និងជាការរំឭកដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយកុំឱ្យស្ដាប់នូវមនោគមន៍វិជ្ជារបស់មេខ្លួនខ្លាំងពេក ហើយក៏ជាការស្វែងរកយុត្ដិធម៌ជូនជនរងគ្រោះក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យផងដែរ ។
នៅក្នុងឱកាសនោះលោករដ្ឋមន្ដ្រីក៏បានកោតសរសើរ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះស្នាដៃរបស់លោកស្រី Hellen Jawish និងលោក Tom Fawthrop ដែលបានខិតខំចងក្រងសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីប្រវត្ដិមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមក្នុងការរៀបចំជាសៀវភៅនេះឡើង ។
សៀវភៅនេះបានបញ្ជាក់ពីការលំបាកក្នុងការបង្កើតជាសាលាក្ដីខ្មែរក្រហម និងបង្ហាញពីអ្វីដែលពួកមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យចង់គេចវេះពីបទប្រល័យពូជសាសន៍ ៕ source
0 comments:
Please add comment to express your opinion, and share it on Twitter or Facebook. Thank you in advance.